Theo công bố của Tổng cục Địa chất và tài nguyên Việt Nam, tính đến tháng 1/2013, tổng trữ lượng quặng titan của Bình Thuận là 599 triệu tấn. Trữ l ượng quặng này phân bố cơ bản trong tầng cát đỏ và cát xám trên không gian khoảng 782 km 2. (chiếm10% không gian tỉnh ), phân bổ cốt yếu ở các cồn cát, bãi cát ven theo 192 km đường bờ biển của tỉnh. Công ty xử lý chất thải công nghiệp



Cần có giải pháp bảo vệ môi trường trong khai thác titan ở Bình Thuận


* Những bất cập

Tỉnh Bình Thuận hiện có 17 dự án khai thác mỏ titan đã quy hoạch dự kiến cấp phép khai thác, trong đó 8 dự án đã thăm dò xong. Thời gian vừa rồi, việc khai thác quặng titan trên diện rộng đã tàn phá cảnh quan và địa hình ngẫu nhiên; làm tăng thêm hiện tượng cát bay; gây ô nhiễm nguồn nước ngầm. công đoạn lắp ráp khai thác và chế tạo sâu quặng titan đã thải ra nhiều hóa chất độc hại cho môi trường, làm tích tụ và phát tán chất phóng xạ (dù chỉ ở mức độ ít nguy hại), làm hoang mạc hóa mọi phần cát sau khi tuyển sạch khoáng vật nặng đối với vi sinh, mùn, chất hữu cơ…

Theo đánh giá của các nhà khoa học, đất cồn cát ven biển Bình Thuận chiếm một diện tích khá lớn (khoảng 16% khoảng trống khi không toàn tỉnh, nằm dọc theo bờ biển, kéo dài từ ranh giới Ninh Thuận đến Bà Rịa-Vũng Tàu), có thành phần c ơ giới nhẹ, tầng dày, nghèo mùn, giữ nước kém. Công ty xử lý chất thải công nghiệp tai tp hcm



Vào mùa khô (mở màn từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau), gió mùa Đông Bắc thổi mạnh thường, kéo theo cát, bụi bay trong không trung và trên bề mặt đất từ biển vào bên trong đất liền, do thiếu hệ thống rừng vành đai chắn gió nên việc đi lại thuận tiện của cát như vậy đ ã tràn lấp lên những khu vực canh tác, các khu dân c ư tập trung hoặc tạo nên những cồn cát mới… Ảnh hưởng nhiều nhất tại các thôn Hồng Thanh, Hồng Thịnh, Hồng Trung thuộc xã Hồng Phong, thôn Hồng Lâm, Hồng Chính, Hồng Thắng xã Hòa Thắng – huyện Bắc Bình.

Nếu khai thác titan với quy mô lớn, diện rộng và kĩ năng sẽ xuống rất sâu dưới mực nước biển (thân quặng titan ở Bình Thuận có n ơi đến độ sâu 200 m) th ì việc khai thác sẽ rất cạnh tranh, gây hậu quả nghiêm trọng về môi tr ường, sinh thái, an sinh xã hội so với đồng đội cư dân ven biển, vô cùng cần có nghiên cứu đánh giá hoạt động môi trường cục bộ, trọn vẹn.

Thời gian vừa qua, hành động thăm dò, khai thác, sản xuất quặng titan tại Bình Thuận đã có một vài tình tiết tinh vi. Tình trạng vi phạm quy định về bảo vệ môi trường trong khai thác quặng còn khá nhiều. tác động khai thác tài nguyên trái phép vẫn còn sống sót ở địa phương.

Theo một công bố của Đoàn kiểm tra Bộ khoáng sản và Môi trường, có 5 tập đoàn khai thác titan là Đô Thành, Đường Lâm, Dương Anh, Sao Mai, Hưng Thịnh Phát trên địa bàn hai xã Hòa Thắng, Hồng Phong thuộc huyện Bắc Bình, đã lập bản đồ hiện trạng khai thác chưa đúng lao lý, khai thác không có ngoại hình mỏ, chưa có giấy phép xả thải vào nguồn n ước.

Thực tế, các công ty này đã không dùng nước ngọt để tuyển quặng như điều khoản, mà bơm thẳng nước biển lên để tuyển rồi xả vào môi trường đất. Theo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản : Với diện tích hơn 100 ha ven biển hiện có 5 đơn vị khai thác đều sử dụng nước biển để tuyển quặng, mỗi ngày từ 3.000 đến 4.000 m 3 /mỏ. Nước biển từ trên các gò cao thuận tiện thấm vào đất, cát đã xóa sổ toàn bộ các giếng nước ngọt mà người dân đã sử dụng, phá hủy toàn bộ đất nông nghiệp quanh khu vực khai thác.

mặc dầu tỉnh Bình Thuận đã nâng cao công tác thanh, kiểm tra nhưng vẫn còn nhiều vi phạm. Cụ thể tháng 5/2012, các c ơ quan tính năng đ ã phát hiện 22 vụ, thu giữ trên 4.000 tấn titan và nhiều phương tiện khai thác. đặc trưng ngày 18/11/2013 , vụ việc quá tr ình khai thác quặng tintan đã gây sự cố vỡ bờ moong tại mỏ titan Suối Nhum của tổ chức CP đầu tư khoáng sản và th ương mại B ình Thuận, gây nên bức xúc lớn trong dư luận về công tác quản lý bảo vệ môi trường. Lượng bùn thải trong hố moong rộng khoảng 1ha chảy dọc đường nội bộ mỏ, phá vỡ khoảng 100m tường rào hai bên cổng chính tràn ra biển. Sự cố môi trường này cho thấy, những tác động tiêu cực của các dự án khai thác titan gây ra cho môi trường.

* Đề xuất các giải pháp

Để tăng lên bảo vệ môi trường trong tác động khai thác khoáng sản titan ở Bình Thuận, trước hết cần nâng cao hiệu lực, hiệu quả tác động của các tổ chức quản lý Nhà nước và việc giám sát của nhân dân, các tập đoàn chính trị-x ã hội; ưu tiên quyền và tiện lợi hợp pháp của nhân dân địa phương nơi có khoáng sản; đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra động tác khoáng sản gắn với bảo vệ môi trường ; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Đồng thời, có chế tài phải đủ mạnh để xử lý các hành vi vi phạm gây ô nhiễm môi trường do tác động khai thác, chế tạo tài nguyên.



với việc phát huy các nguồn lực xã hội nhằm phát triển bền vững công nghiệp khai khoáng và cải tạo, phục hồi môi trường, nên điều chỉnh luật pháp phí bảo vệ môi trường có tính đến mức độ ô nhiễm môi trường, như hệ số bóc đất đá trong khai thác lộ thiên, tỷ trọng thu hồi tinh quặng từ quặng nguyên khai, thành phần chất gây ô nhiễm trong quặng.

lao lý Cụ thể cách tính toán khoản tiền ký quỹ cải tạo, bình phục môi trường đối với các trường hợp thời gian khai thác mỏ, theo giấy phép khác với thời gian đã dự tính trong báo cáo đầu tư và báo cáo đánh giá hành động môi trường. Minh bạch các điều khoản về cấp phép khai thác tài nguyên (cách tính/thu nộp tiền cấp quyền khai thác tài nguyên; đấu thầu/chuyển nhượng quyền thăm dò/khai thác tài nguyên…). Phân cấp, phân vùng, phân quyền quản lý, tránh chồng chéo.

Bổ sung điều khoản về cải tạo, bình phục môi trường chung cho các khu vực khai thác tài nguyên có nhiều công ty, cá nhân cùng khai thác. Quy trình, hạng mục cải tạo, bình phục môi tr ường với từng loại h ình khai thác. Nội dung tham vấn ý kiến cộng đồng cho công tác này, tính toán khoản tiền ký quỹ, hệ số trượt giá theo thực tế…

tăng cao nghiên cứu, sử dụng và chuyển giao kỹ thuật sạch, thân thiết với môi tr ường trong lĩnh vực khai thác, chế biến khoáng sản; vững mạnh các khoa học xử l ý và tái chế, tái tiêu dùng chất thải. Triển khai và nhân rộng mô hình cung cấp sạch h ơn cho cá nhân, công ty hoạt động trong lĩnh vực hình thành khoáng sản và phục hồi môi trường… Đề án cải tạo, hồi phục môi trường phải nêu cam kết về các chỉ tiêu chất lượng môi trường, hệ sinh thái sau khi cải tạo, bình phục. Mặt khác phải có ý kiến tham vấn cộng đồng về phương án cải tạo, hồi phục.

nếu đã được duyệt dự án thì tr ước khi mở đầu khai thác tài nguyên, công ty, cá nhân phải lập, tr ình đề án cải tạo, phục hồi môi trường. Các đối tượng được phép khai thác tài nguyên phải ký quỹ với số tiền bằng tổng kinh phí thực hiện cải tạo, hồi phục, nhằm chắc chắn cứng cáp nguồn tài chính cho việc cải tạo, phục hồi môi trường sau khai thác một cách có tốt nhất. >> giá xử lý rác thải công nghiệp

Dường như phải công khai các thông tin liên quan đến cộng đồng; chế độ tham gia và giám sát của cộng đồng về chuyện thực hiện hồi phục môi trường trong Quá trình khai thác mỏ. Có thể thiết lập đường dây nóng, hay trang web để người tiêu dùng lên tiếng về ô nhễm môi trường do khai thác tài nguyên gây ra.